مکانیزم عملکرد پمپهای پیستونی بر حرکت یک پیستون در سیلندر در مرحله مکش و دهش استوار است. بنابراین در پمپهای پیستونی بدون آکومولاتور خروجی جریان در پمپ به صورت نوساندار (پریودیک) است.
براساس نحوه عملکرد و جابجایی سیال عامل در داخل سیلندر، پمپهای پیستونی موجود در بازار به چهار گروه اصلی شامل پمپ پیستونی بالابر یا لیفت (Lift Piston Pump)، پمپ پیستونی فورس یا قدرتی (Force Pump)، پمپ پیستونی محوری (Axial Piston Pump) و پمپ پیستونی شعاعی (Radial Piston Pump) است.
از دیدگاه استفاده صنعتی نیز میتوان پمپهای پیستونی را به سه دسته پمپ شامل کارواش، پمپ مه پاش و پمپ سم پاش (پشت تراکتوری) تقسیم بندی کرد.